سختگیریها در واردات ناوگان حمل و نقلی، باعث شده فعالان صنعت ترانزیت به سمت و سوی ورود موقت ناوگان خارجی بروند؛ ناوگان خالی که اکثر قریب به اتفاق آنها از افغانستان وارد ایران میشوند و بارهای ترانزیتی را از بندرعباس به مرزهای مشترک ایران و افغانستان و سپس خاک کشور خود منتقل میکنند. این موضوع در نگاه اول مشکل کمبود ناوگان ترانزیت و حمل و نقل بینالمللی را حل میکند؛ اما در وهله دوم، مانع تجارت ناوگان ایرانی میشود.
به گزارش پایگاه خبری اقتصادی مشهد عمران، احمد فرخی، مدیرعامل شرکت حمل و نقل بینالمللی دراینباره میگوید: در هیچ کجای دنیا سراغ نداریم ناوگان حمل کشوری بدون بار وارد کشور دیگر شود؛ آنجا بارگیری کند و به کشور خود بازگردد. این پیمان برای نخستین بار در کشور ما بسته شد. ما پروتکل یا توافقنامهای با افغانستان داریم که گزینهای تحت عنوان کمک در آن وجود دارد و به موجب آن اجازه داده شده ناوگان افغان وارد ایران شود بارگیری کند و به کشور خود برگردد؛ اما نکته اینجاست که اگر قرار است کمک ما به کشور همسایه به خودمان آسیب و ضرر برساند، آن دیگر کمک نیست.
وی میافزاید: به موجب این پروتکل از روز اول به افغانستان امتیاز دادیم و نتیجه این بود که معیوبترین ناوگان حمل و نقل به علاوه کم مهارتترین رانندگان خودروهای سنگین (که بسیاری از آنها به صورت تجربی راننده شده اند و گواهینامه یا مدرک رانندگی معتبری ندارند)، به کشور ما ورود پیدا کنند و به موجب آن ناامن کردن راههای ما و آلایندگی هوا و تلاش در موضوع قاچاق کالا خاصه قاچاق سوخت از ایران به افغانستان رقم بخورد.
فرخی معتقد است ایران و شرکتهای حمل و نقل ایرانی، هیچ منفعتی از حضور ناوگان افغانستان نمیبرند و در این رابطه، مالکان و رانندگان کشندههای ما درکشور آسیب دیدهاند. از طرفی، کالای صادراتی و ترانزیت در کشور ما در حال کاهش است و از سمت دیگر، حداقل کاری که باقی مانده را برونسپاری میکنیم و موقعیت انجام این کار را به دیگران میدهیم.
این فعال صنعت حمل و نقل بینالمللی خاطرنشان میکند: ورود ناوگان خارجی به کشور، برای کمبود ناوگان ما حکم مسکّن را داشته؛ اما درد ما به قوت خود باقی است و به نوعی هم دچار عادت و وابستگی به ناوگان افغانستانی شدهایم. نکته غمانگیزتر اینکه نحوه اداره و صدور مجوز این ناوگانها امروز به نقطه صددرصد فساد و رانت در کشور تبدیل شده است.
وی ادامه میدهد: حضور این ناوگان در کشور به جز آسیب و خسارت چه در سطح خرد و کلان برای جمهوری اسلامی ایران نتیجهای به دنبال ندارد. در انجام این کار و فرایند وارد کردن ناوگان خارجی، شرکتهای ایرانی کاملا متضرر و شرکتهای افغان کاملا منتفع هستند؛ اما بخش دولتی ما دراینباره درآمد خوبی از قِبَل مجوز عبور موقت کسب کرده است.
فرخی تاکید میکند: ما شرکتهای حمل و نقل بینالمللی اگر به نگارش این قرارداد و پروتکل غلط تن دادیم، صرفا به خاطر حمایت از نظام و پشتیبانی از پروتکلی است که دولت ما امضا کرده است.
وی با اشاره به سختگیریها در واردات کامیون در جهت نوسازی ناوگان ایرانی میگوید: خودروسازان با لابیگری که در همه ارکان نظام دارند، با پوشش اینکه به دنبال تولید و اشتغالزایی هستیم (که البته پوششی کاذب است)، مانع واردات ناوگان حمل و نقل به کشور شدهاند. امروز بیش از 3600 دستگاه کامیون در گمرک معطل ترخیص هستند. اگر 3هزار دستگاه را درنظر بگیریم، این تعداد ماهانه 60هزار تن کالا حمل میکنند و اگر برای هر خودرو ماهیانه دو سفر درنظر بگیریم، مقدار بار به 120هزار تن میرسد. این یعنی با رسوب این کامیونها در گمرک، به اشتغال کشور آسیب وارد شده است.
منبع:ترابرد